การยื่นค าร้องขอจดทะเบียนรับรองบุตร
เนื่องจากกฎหมายถือว่าเด็กซึ่งเกิดจากหญิงที่มิได้จดทะเบียนสมรสกับชาย เป็นบุตรที่ชอบด้วย
กฎหมายของหญิงแต่เพียงฝ่ายเดียวเท่านั้น (ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1546)
ดังนั้น เด็กที่เกิดมาจึงไม่เป็นบุตรโดยชอบด้วยกฎหมายของบิดา แต่กฎหมายเปิดช่องทางที่จะท าให้บุตร
นอกสมรสเป็นบุตรโดยชอบด้วยกฎหมายของบิดาอยู่ 3 วิธี (ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์
มาตรา 1547) ได้แก่
(1) เมื่อบิดามารดาได้สมรสกันในภายหลัง
(2) บิดาได้จดทะเบียนว่าเด็กเป็นบุตร
(3) ศาลพิพากษาว่าเป็นบุตรการรับรองบุตร เป็นวิธีการหนึ่งที่จะท าให้บุตรนอกสมรสเป็นบุตรโดยชอบด้วยกฎหมายของบิดาได้ ซึ่งวิธีนี้บิดาสามารถจดทะเบียนรับเด็กเป็นบุตรของตนโดยไม่ต้องจดทะเบียนสมรสกับมารดาของเด็ก โดยบิดาสามารถจดทะเบียนรับเด็กเป็นบุตรของตนได้ แต่กฎหมายก าหนดเงื่อนไขในการจดทะเบียนรับเด็กเป็นบุตรต้องได้รับความยินยอมจากเด็กและมารดาของเด็ก โดยเด็กและมารดาต้องไปให้ความยินยอมต่อหน้านายทะเบียน แต่หากบุคคลใดบุคคลหนึ่งหรือทั้งสองไม่อาจให้ความยินยอมได้ เช่น มารดาถึงแก่ความตาย หรือเด็กไม่อาจแสดงเจตนาให้ความยินยอมได้ เช่น อายุยังน้อยเกินไป
การจดทะเบียนรับเด็กเป็นบุตร ต้องมีคำพิพากษาของศาล (ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 1548) โดยผู้ร้อง (บิดา) เป็นผู้ยื่นคำร้องต่อศาลที่มูลคดีเกิดขึ้นในเขตศาล หรือต่อศาลที่ผู้ร้องมีภูมิลำเนาอยู่ในเขตศาล
เอกสารที่ใช้ในการยื่นคำร้องขอจดทะเบียนรับรองบุตร
3.1 บัตรประจำตัวประชาชนของผู้ร้อง (บิดา) และมารดา พร้อมสำเนา 1 ฉบับ
3.2 ทะเบียนบ้านผู้ร้อง มารดา และ บุตร ฉบับจริง พร้อมสำเนา 1 ฉบับ
3.3 สูติบัตรบุตร ฉบับจริง พร้อมสำเนา 1 ฉบับ
3.4 ใบมรณบัตรมารดา (กรณีมารดาเสียชีวิต) ฉบับจริง พร้อมสำเนา 1 ฉบับ
3.5 หนังสือสำคัญแสดงการเปลี่ยนชื่อ ชื่อสกุล ของผู้ร้อง มารดา หรือบุตร (ถ้ามี) ฉบับจริง พร้อมสำเนา 1 ฉบับ
3.6 ใบสำคัญการหย่าของมารดา ฉบับจริง พร้อมสำเนา 1 ฉบับ (กรณีมารดาเคยจดทะเบียนสมรสมาก่อน)
ระยะเวลาดำเนินการนับแต่วันที่ผู้ร้องได้ยื่นคำร้องขอจดทะเบียนรับรองบุตร ศาลจะนัดไต่สวนคำร้องไม่น้อยกว่า
45 วัน นับแต่วันยื่นคำร้อง และภายในเวลา 15 วัน นับแต่วันที่ศาลมีคำสั่งรับคำร้องแล้ว ผู้ร้องจักต้องนำบุตรและมารดาของบุตรไปให้ถ้อยคำต่อผู้อำนวยการสถานพินิจฯ เพื่อประมวลและรายงานข้อเท็จจริงเสนอความเห็นต่อศาลประกอบในการพิจารณาคำร้องขอจดทะเบียนรับรองบุตร อนึ่ง ในวันนัดไต่สวนคำร้อง ผู้ร้องพร้อมมารดาผู้เยาว์และผู้เยาว์ต้องมาศาลและนำเอกสารพยานหลักฐานต่างๆ ตามที่ระบุไว้ในบัญชีพยานมาศาล เพื่อทำการไต่สวนคำร้องเมื่อพ้นกำหนด 1 เดือน นับแต่วันที่ศาลมีคำสั่ง ผู้ร้องสามารถขอคัดถ่ายคำสั่งศาลโดยให้เจ้าหน้าที่รับรองสำเนาและขอออกหนังสือรับรองคดีถึงที่สุด เพื่อนำเอกสารดังกล่าวไปดำเนินการยื่นต่อนายทะเบียนเพื่อจดทะเบียนรับรองบุตรต่อไป
———————